6 Kasım'da Seyhan İlçesi Kuyumcular Mahallesi'ndeki toplu konut inşaatında kule vinçlerden biri devrildi. İşçilerin panik içinde kaçtığı bölgede devrilen vincin operatörü Bülent Temli ise yaralandı. Kaldırıldığı hastanede hayatını kaybeden Temli, toprağa verildi.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası üyeleri şantiyeye giderek incelemelerde bulundu. Makine Mühendisleri Odası, Adana Şubesi, İnşaat Mühendisleri Odası, Adana Şubesi, DİSK Dev Yapı-İş Sendikası kazanın meydana geldiği şantiyeye giderek basına ortak açıklama yaptı.
İHMAL ZİNCİRİ
TMMOB Adana İKK Sekreteri Kerem Şahin, grup adına yaptığı açıklamada, yaptıkları incelemede tespit ettikleri sorunları anlatarak şunları söyledi: “İlk tespitlere göre kaza, yükün kaldırılması sırasında kargonun bir yere sıkışması ve yükün taşınması sonucu meydana geldi. Bağlantı elemanı olarak kullanılan zincir kuvvet nedeniyle kopuyor ve yükleme sırasında kule vinci kolu boş konuma düşüyor “Yine sahada yapılan incelemelerde bağlantının yapılmaması gibi hatalar tespit edildi” rayların yerde olması ve toprağa bağlanamaması. ağırlıkların düzgün sabitlenmemesi kurulumu doğrudan etkiledi ve kule vincin devrilmesine yol açtı” dedi.
3 AYDA İKİNCİ KAZA
3 ay önce aynı şantiyede kule vincin devrilmesi sonucu 1 işçinin hayatını kaybettiğini anlatan Şahin, şöyle konuştu: “Bu kazanın kendisi iş kazalarına ilişkin dikkatsizliğin ve önlem alınmadığının göstergesidir. İş kazası değil, iş cinayeti, 3 Tıpkı bir ay önce olduğu gibi ve yine 21 Eylül 2024'te 2 işçimizin hayatını kaybettiği Yüreğir'de, artık gözle görülür bir mesleki cinayettir, “İşlendiği açıktır” dedi.
Süresi Dolmuş Kule Vinçler
Şahin, Kahramanmaraş'ta 6 Şubat'ta yaşanan depremin ardından inşaat çalışmalarının yoğun bir şekilde devam ettiğini, ülkenin farklı yerlerindeki şantiyelerde ise aslında tarihi geçmiş çok sayıda kule vincinin kullanıldığının görüldüğüne dikkat çekti. “Bu durum, çelik yapı ve ekipmanların zamanla aşınması ve yıpranmasından kaynaklanan tehlikeleri daha da artırmaktadır. Vinç firmaları işin hızlı ve ekonomik bir şekilde yürütülmesi için yeterli denetim ve planlama yapılmadan, yeterli eğitim almamış personel ile çalışabilmektedir. Bu nedenle vinçlerin kurulumu, çalıştırılması, sökülmesi ve depolanması “Taşıma ve nakliyenin her aşamasında tehlikeler artmaktadır”. dedi.
ARIZİ FAKTÖRLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Sık kule vinç kazalarına neden olabilecek faktörleri ve çözüm önerilerini sıralayan Şahin, şöyle konuştu:
“Kule vincin kurulacağı yerde zemin etüdü yapılmalı, uygun ve yeterli sıkıştırma yapılmadan yumuşak zemine yerleştirilmemeli ve mümkün olan en yüksek rüzgar şiddetinden itibaren dinamik yüke dayanabilecek yük kapasitesine sahip olmalıdır. Kule vinç tabanının betonunun boyutu ve kalitesi, kule vincin rüzgar nedeniyle devrilmesi, can ve mal kaybına sebep olma ihtimali dikkate alınarak belirlenmeli ve yapımında dikkatli olunmalıdır.
Temeldeki ankraj cıvataları uygun malzemeden, yeterli boyutlarda ve doğru konumlandırılmış olmalıdır. Kulenin yere dik olarak yerleştirilmemesi, bom uzunluğunun veya karşı ağırlığın doğru tasarlanmaması, montajda kullanılan bileşenlerin eksik veya yanlış kullanılması, bina bağlantılarının doğru yapılmaması tehlikelidir.
Yükün yanlış kaldırılması, yükün yanlış bağlanması ve rüzgarlı koşullarda kullanılmaması nedeniyle yükün veya kancanın aniden serbest kalması, rüzgar yönüne bağlı olarak kolayca dönebilmesi için operatörler tarafından serbest bırakılması gerekir.
Kule vinçlerde bulunan “nominal kapasite sınırlayıcılar”, vinçlerin güvenli çalışma sınırlarını aşmasına ve olası kazaların önlenmesine yardımcı olan çok önemli güvenlik cihazlarıdır. Nominal kapasite sınırlayıcılarının doğru ayarlanmaması, tramvay güvenlik cihazlarının doğru takılmaması, çarpışma önleyici cihazların gerekiyorsa doğru ayarlanmaması tehlike oluşturur. Kule vincinin kurulumu ve çalıştırılması sırasında gerekli muayene, test ve muayenelerin yapılmamasından dolayı aşınma, yıpranma ve kusurların tespit edilememesi sorunlara neden olur.