İspanya, İrlanda ve Norveç’in Filistin Devleti’ni tanıması neden önemli?

İspanya, İrlanda ve Norveç Salı günü Filistin Devleti’ni resmen tanıdı.

İki Avrupa Birliği ülkesi ve Norveç’in ortak kararı, Filistin devletinin diğer AB ülkeleri tarafından tanınmasını hızlandırabilir ve İsrail’in izolasyonunu derinleştirerek Birleşmiş Milletler’de daha fazla adım atılmasını teşvik edebilir.

Daha önce 27 ülkeden oluşan Avrupa Birliği’nin 7 üyesi, Filistin devletini resmen tanıdı.

AB üyesi Çek Cumhuriyeti, Filistin’in 1988’de parçası olduğu eski Çekoslovakya tarafından tanınmasının yeni devlet için geçerli olmadığını savunuyor.

Ancak Slovakya Dışişleri Bakanlığı, Slovakya’nın 1992-93’te bağımsızlığını kazanmasının ardından iki partinin karşılıklı tanınmasını doğruladığını ve Filistin devletinin 2006’dan bu yana Bratislava’da tam işlevli bir büyükelçiliğine sahip olduğunu duyurdu.

AB üyesi Slovenya da tanınma yolunda ilerliyor. Başbakan Robert Golob, hükümetinin Perşembe günü Filistin devletinin tanınmasına karar vereceğini ve bunu nihai onay için Parlamentoya göndereceğini söyledi.

BM’de temsil edilen yaklaşık 190 ülkeden en az 140’ı şu anda Filistin Devleti’ni tanıyor.

Filistin’in tanınması neden önemli?

Birleşmiş Milletler’in 1947’de öne sürdüğü iki devletli öneri, Filistin devletinin yanında bir Yahudi devletinin kurulmasını öngörüyordu.

Ancak Filistinliler ve Arap dünyası, topraklarının küçültülmesi nedeniyle bu öneriyi reddetti.

Ertesi yıl Arap-İsrail savaşının ardından İsrail daha fazla toprak kazandı. Ürdün Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü, Mısır ise Gazze’yi kontrol ediyordu.

1967 savaşında İsrail üç bölgeyi de fethetti ve onlarca yıldır devam eden barış görüşmeleri sonuçsuz kaldı.

Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve diğer Batılı ülkeler, Orta Doğu çatışmasına çözüm olarak İsrail’in yanında bağımsız bir Filistin devleti kurulması fikrini desteklediler ancak bu ülkeler, bir Filistin devletinin müzakere edilmiş bir çözümün parçası olması gerektiğinde ısrar ediyor.

AB ülkeleri ve Norveç, mevcut bir devlet yerine sadece bir “devlet imkânı” tanısa bile, bu durum Filistinlilerin uluslararası konumunu güçlendirirken, aynı zamanda İsrail üzerindeki baskıyı da artırıyor.

Düzinelerce ülke Filistin devletini tanırken, büyük Batılı güçlerin hiçbiri bunu yapmadı ve İspanya, İrlanda ve Norveç’in bu hamlesinin ne kadar fark yaratacağı belirsiz.

Barış görüşmelerinin tıkandığı bir ortamda kısa vadede sahada değişikliklerin meydana gelmesi muhtemeldir.

İsrail’in tepkisi ne oldu?

İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, sosyal medya hesabından İspanya’ya sert tepki göstererek, Sánchez hükümetinin “Yahudilere karşı soykırımı ve savaş suçlarını kışkırtmada suç ortağı olduğunu” söyledi.

Filistinlileri uluslararası düzeyde meşrulaştırmaya yönelik her türlü adımı reddeden İsrail, geçtiğimiz hafta kararını açıklamasının ardından İrlanda, Norveç ve İspanya’daki büyükelçilerini geri çağırdı.

Üç Avrupa ülkesinin attığı adımların benzerlerinin Filistin’in konumunu güçlendireceğini ve müzakere sürecini baltalayacağını iddia eden İsrail, tüm sorunların müzakere yoluyla çözülmesi gerektiğinde ısrar ediyor.

Filistin Devletini kim tanıyor?

Yaklaşık 140 ülke, yani Birleşmiş Milletler üyelerinin üçte ikisinden fazlası, Filistin Devleti’ni halihazırda tanıdı.

Bazı büyük ülkeler Filistin’e yönelik tutumlarının değişebileceğini açıkladı.

İngiltere, Hamas Gazze’de kaldığı sürece Filistin devletinin tanınmasının mümkün olmayacağını savunuyor.

Fransa, prensipte bu fikre karşı olmasa da, Filistin devletini tanıma konusunda diğer ülkelere katılmaya hazır olmadığını söyledi.

Almanya, Filistin devletini şimdilik tanımayacağını açıkladı.